ЛОЙИҚ
Тожикистон халқ шоири
(Одил ИКРОМ таржимасида)
ОНАМГА
Ўтириб сандалнинг бир чеккасида,
Тунларда кўз юммай, оҳ, қари онам,
Сен, балки, куёвлик тўнин тикарсан,
Дилда ниятларинг бўлиб бир олам.
Куёвлик тўнини қаддимда кўриб,
Тўй куни ушалсин армонларинг то,
Токи, ёшлигингнинг ранги, чиройи
Қайтадан порласин ва берсин жило.
Онажон, қудратли, титроқ қўлингга,
Қанийди, айласам жонимни фидо!
Хира тортиб қолган кўзларинг, излаб,
Игнанинг кўзини тополмайди гоҳ.
Сенинг мўъжизакор қўлларинг букун
Қалтирар кексалик чангали аро.
Шунда ҳам тикардинг гуллик дастурхон,
Ҳар нақшига бериб заргарона зеб.
Маърака-тўйларда, одамлар ичра,
Токи, обрўйимиз тўкилмасин деб.
Умидинг дунёси нечоғ кенг, шинам…
Онам, онагинам!..
Ўтиб кетди гўзал, ёшлик айёминг,
Кўздан ниҳон, юзга пардалар тутиб.
Умринг ҳам соврилди, ушбу ҳаётни
Гоҳида кузатиб, гоҳида кутиб.
Арт, дока рўмолинг бир учи билан,
Ногоҳ кўзларингда пайдо бўлса нам.
Ўз оёғи билан, тушунгин, ахир,
Дунёга бир марта келади одам…
Бардошли оҳларинг тинглайдиган кам,
Онам, онагинам!..
Қишлоқдан нарига чиқмай бир қадам,
Дунёнинг юзини кўрмадинг, наҳот?!
Ўзин атрофида ўзи айланган
Чархдайин бир умр кечирдинг ҳаёт.
Осмоннинг этаги гўё чирмашиб,
Қишлоқ ҳудудини қуршаб олган пайт,
Балки – шу, сендаги жаҳонгашталик
Ниятинг йўлларин беркитдими, айт.
Пинҳон оламингда қанча сирлар жам,
Онам, онагинам!..
Худо деб, оятлар ўқирдинг доим,
Таъбирлар излардинг, қалбинг пайваста
«Ҳафтияк» китобин гўдак ёстиғин
Остига қўярдинг авайлаб аста.
Чақалоқ улғайиб, бўлсин қаҳрамон,
То қўрқув юракдан йўқолсин дердинг.
То сиғиб, гўдакнинг жажжи кўксидан,
Пайғамбарлар қалби жой олсин дердинг…
Ҳеч кимнинг назари илмаган пастқам,
Тутун тўлган кулба ичра бирма-бир,
Инсоний бурчларнинг ҳукми бирлан жим,
Бутун бир дунёни сиғдирдинг, ахир.
Тунлар куймаланиб, мижжа қоқмасдан,
Сутли кулча ёпдинг бизни ухлатиб.
Тонг ёришган заҳот фарзандларингни
Тағин майдонларга қўйдинг кузатиб.
Фарзандлар фахридир дардингга малҳам,
Онам, онагинам!..
Тупроққа топширган фарзандларингни
Ҳар кеча эсладинг, тушингда кўриб.
Арвоҳлар ҳолидан олардинг хабар,
Руҳлар дийдорига мунтазир бўлиб.
Шундоқ остонангда ўлим сояси
Ҳар лаҳза умрингга қўяди тузоқ.
Сени тиним билмай буткул қоронғи
Зулмат дунёсига тортади, бироқ.
Безаволсан, қўрқма ўлимдан бу дам,
Онам, онагинам!..
Минглаб ўлим, ғамни кечирдинг бошдан,
Емай, ичмай, киймай, кетсанг ҳам толиб.
Не-не азоб билан катта қилгансан,
Мени қанотларинг остига олиб.
Эслайман, сен менда тирик кўрай деб,
Қанча орзу, хаёл этганларингни,
Овланган овчидай, қай бир қаро кун,
Бу дунёдан ўтиб кетганларингни.
Юрагинг қон бўлди чекавериб ғам,
Онам, онагинам!..
Букун касбу ҳунар ўрганиб боланг,
Топар беминнат нон, ризқу насиба.
Сен унга дуо бер қўлларинг очиб,
Сенинг номингга деб очди саҳифа.
Сен унга дуо бер, олис йўлларда
Сенинг номинг билан қўйганда қадам.
Унга мағфират қил, раҳнамолик қил,
Онам, онагинам!..
Лабларинг шивирлар, сўйлайди сирлик
Манглайинг қоплаган ҳар битта ажин.
Гўёки, тинглайман шундай ҳикматни,
Хоҳ йироқда бўлай, хоҳ бўлай яқин:
Бир кокилни безаб, сўнгра тўкилган
Бебақо гулдан, айт, борми бирор наф?
Ушбу олам бағрин, сарғаймай, сўлмай,
Безаган гулларга бўлсин шон-шараф.
Аввалсан ҳаётим аввалидан ҳам,
Онам, онагинам!...
Кексайдинг, ғанимат нафасларинг ҳам
Сендан из қолдириб таралар жонбахш.
Ўшал нафасингни гуллар шаклида
Кашталар юзига айлагайсан нақш.
Кўзингдаги сўнгги нурларни бир-бир
Тўкасан тунларнинг қалбига бедор.
Гўё ўша нурни эртанги куннинг
Оппоқ тонгларига айлайсан нисор.
Гул, нур, иймон – сендан мерос муҳташам,
Онам, онагинам!..
Она, бир зум эски ғамларни унут,
Fамгин қўшиқларни куйламагин, бас.
Қайғу-ғамлар тилиб кетган дилингни
Илк қўшиғим билан ёрит бир нафас.
Она, умид билан тикар бўлсанг гар
Янги тўн, дастурхон, бошинг эгиб хам,
Фақат, мен учунмас, фақат, менгамас,
Тиккин сен келажак авлодларга ҳам.
Сўнгги ризқингни ҳам ғанимат билиб,
Доим саломат бўл, омон бўл, бардам.
Онам, онагинам!..
1965
Одил Икром таржимаси
БУ ЁМFИРЛИ ТУНДА…
Бу ёмғирли тунда, маҳзун кечада
Онам кулбасини ўйладим бир зум.
Унинг чакка ўтган томини эслаб,
Дилимда бир дунё йиғлади юм- юм.
Бўм-бўш ҳовлидаги ғариб кулбада,
Тўғри кўнгил – унинг бори-бисоти.
Болалари тўзғиб, уй бурчагида
Ёлғиз ўтиргандир хаёлга ботиб.
Балки, рўза тутиб Рамазон ойи,
Қилмаган гуноҳин оқлаётгандир.
Ифтор чоғи шифтдан томган чаккалар,
Балки, қулоғига ёқмаётгандир.
Эски жойнамозда ўтириб, балки,
Юракдан Худони ўйлайди ҳамон.
Балки, паст овозда, Парвардигордан
Сўраб ўтиргандир жаннатдан макон…
Бир вақт қувноқ эди мунғайган онам,
Узун сочлари ҳам тим қора эди.
Сочидан таралган қатиқнинг ҳиди
Бир хазина эди, бир чора эди.
Енгини шимариб тирсакка довур,
Минг битта тадбирни ўйлаб толарди.
Гўё, у тақдирнинг қаттиқ қўлидан
Бизнинг ризқимизни юлқиб оларди.
Сигир соғар эди уйғониб тонгда,
Меҳр билан сигир ортини силаб
Сирғалиб тушарди сут идишига
Танғилган сочлари тўзғиб, қалтираб.
Ҳар гал қизиб турган мўъжаз тандирга
Сутли кулчаларни ёпиштирган дам,
Тандирнинг лахчаси куйдирар эди
Кипригининг учи, қошларини ҳам.
Сутнинг ҳиди қолган қўллари тунда
Бошимда сирғалар эди мулойим.
Силарди кўзимнинг қабоқларини
Унинг бармоқлари, оҳиста ва жим.
Юрагимда ёнган орзуларимни
Соддадиллик билан тутар эдим сир.
Қўлини кўксимга босиб ухлардим,
Шифтнинг вассаларин санаб бирма-бир.
Бу ёмғирли, маҳзун кечада тағин
Онам кулбасини эсладим ногоҳ.
Шифтдан ўтган чакка… Ёмғир шиддати…
Дилимда бир дунё дод айлади, оҳ!..
Онагинам!
Менинг жаннати онам!
Жойинг жаннатлиги, гарчанд, тайиндир.
Лекин, томдан чакка ўтган бу кунлар,
Билмайман, негадир, жуда ғамгиндир.
Онагинам!
Менинг жаннати онам!
Биламан, пушаймон қилмайсан бекор.
Ёғилган ўқ бизни ўлдиролмади,
Ёғса ёғаверсин, майли, ёмғир, қор!
Онагинам!
Менинг жаннати онам!
Ҳаёт гоҳ қадр, гоҳ қорнига йиғлар.
Осмон ҳам, баъзан ер, баъзида эса
Ўзининг паришон ҳолига йиғлар.
Онагинам!
Менинг жаннати онам!
Осмон йиғлар, дарди бунчалар оғир?..
Сенинг кўз ёшларинг бас эмасмиди?!..
Ёмғир ёғар… Ёмғир устига ёмғир…
Одил Икром таржимаси
|
