Пайшанба, 19.09.2024, 13:00
| RSS

Ижодкор

Бош саҳифа » Материаллар » Қирғизистон » Адабий ўйлар

Бир мавзуда ёзилган барча шеърлар "плагиат"ми?
Даврон ҲОТАМ
Анча муддатдан бери Ijodkor.com сайтини қай тарзда барқарор равишда ишлатиб бориш борасида бош қотиряпман. Тўғриси, катта бир “энергия”, ажиб хаяжон билан бошлагандим бу ишни. Бир қанча умид, мақсадлар қўйгандим олдимга. Бу мақсадлардан айримлари шукрким, амалга ошди. Марказий Осиёдаги ўзбек ижодкорларининг аксарияти бизнинг сайт орқали бир-бирларини танишди. Назаримда бошқа адабий сайтларда ҳам Қирғизистон ўзбек ижодкорларининг асарлари чоп этила бошлашида “Ижодкор”нинг ҳам озми кўпми хиссаси бор.

Булар ўзимни овутиш, сайт ишида бардавомликни таъминлаши мумкин бўлган ўзимнинг ўзимга тасалли сўзларим!

Лекин, сўнгги вақтларда сайт фаолиятининг барқарор эмаслиги бор гап. Элмурод Юсуфнинг (http://ijodkor.com/publ/qirgiziston/adabij_wjlar/wsh_adabij_mu_iti_a_ida_wjlar_jo_ud_il_om_klubiga_ochi_khat/3-1-0-380) мақоласидаги “Ижодкор”да даражаси пастроқ бўлган машқларнинг берилаётгани ҳам рост.
Хўш, сайт фаолиятини яхшилаш учун нима қилиш керак?!
Яқинда бир шоир акамиз қўнғироқ қилиб, мендан сайтнинг нега “пассив” эканини сўради. Мен у кишига, ишларимнинг кўплиги боис сайтга фақат кўнгил тусаганда қараётганимни, хазил аралаш айтдим. У киши эса мендан ранжиди. Балки, ҳаққи бордир! Лекин, шу каби фикр билдираётганлар нега танқид ўрнига битта яхши адабий мақола ёзиб сайтимизга жўнатмайдилар. Нега, ижод наъмуналарини ўзлари жойлаштирмайдилар. Бунга техник имкон борку сайтда.

Бу энди, ёрлиб кетмаслик учун ичимдагини бўшатиш учун айтилган сўзлар!

Яна шу шоир акамиз, телефонимга хабар жўнатибдилар. Мана ўша СМС: “Абдурахмонни “қарз” шеърини ўқимаган бўлсангиз, Сайтга кириб, ижодкорлардан узр сўранг, ёки икки мисра Абдурахмондан шеър устига ёзинг!”
Бу нима дегани?! Бу сен “плагиат”сан деганими?

Мана ўша икки муаллифнинг қарз ҳақида ёзган шеъридан парчалар:

Раҳмон ҚУЛИ (Абдурахмон)

Дўстим, сизга бир гап айтайин:
Қарз узгани келдим дунёга.
Катта-кичик, мени таниган
Элдан қарзман, сизлардан қарзман.

Муомала меъёрин билмай,
Дўстдан қарзман, ётлардан қарзман.
Хақларига дуолар қилмай,
Отамдан қарз, Онамдан қарзман.

Қанча соил қўлни қайтардим,
Мискиндан-у, гадодан қарзман.
Яратганга шукурлар қилмай,
Дўстим, бугун Худодан қарзман
(давоми шу ерда) http://ijodkor.com/publ/qirgiziston/sheriyat/arzdor/1-1-0-275)

Бу мисраларни эса мен ёзгандим:

Эзар мени елкамдаги қарз,
Босқонидан юрагимда дарз.
Ҳаёт берган энг мушкул бир дарс -
ҚАРЗ юкининг азоби...

Кўзларимни кулдирмаган ҳам,
Пичоқ сайиб ўлдирмаган ҳам.
Уйқуларим ўғирлаган ғам –
ҚАРЗ юкининг азоби...

Ишонч учун тўланмаган ҳақ,
Илож учун тўланмаган ҳақ.
Ёвдан тортиб олинмаган ҳақ -
ҚАРЗ юкининг азоби...
Агар, мен Абдурахмон аканинг шеърини аввалроқ ўқиган ва бу шеърдан илҳомланган бўлганимда албатта, унинг мисрасини эпигроф қилиб келтиришим мумкин эди. Лекин, мен бу шеър билан кейинроқ танишдим. Менга бу шеър ёқди ва мен уни зудлик билан сайтга жойладим.
Гап қайси биримиз зўр ёзганимизда эмас. Гап Абдураҳмон акада ҳам эмас. Гап, менга СМС ёзган шоир акамизнинг ундовли таклифларида!
Агар бир мавзуда ёзилган шеърлар бир-бири билан боғлиқ бўлаверса, унда қандоқ бўлади. Айтайлик, ” Мен сени севардим” каби ибора шеъриятда неччи бор ишлатилган бўлиши мумкин. Албатта, ҳар ижодкорда турли кўринишда....
Бу сўзлар эса сизнинг муносабатингизни билиш мақсадида ёзилди. Сиз нима дейсиз?
[u]


Рукн: Адабий ўйлар | Қўшди: Davron (09.12.2013) | Муаллиф: Даврон Ҳотам
Кўрилди: 906 | Шарҳлар: 3 | Рейтинг: 5.0/1

Шарҳлар: 3

0  
1 Musofir   (10.12.2013 00:47) [Материал]
Мана яна битта "плагиат", шахсан менинг номимдан ))))

          Юрагим таскинга муҳтож
         Бир таскин тополмай қийналаман
          Аҳволим ўйимга муҳтож     
         Ўйласам, қарзга ўйланаман... 
 
          Ухласам болишим пар болиш
         Ҳар битта парлари қарздир
          Мен шундай тўшакда ухлайман
         Тўшакнинг қарзлиги азиздир...
  
          Уйимнинг эгаси бошқалар
         Кўчам ҳам бировга тегишли
          Айланиб кўчага чиқмайман
         Ўйлайман қарзимни беришни...

          Бу қарзлар мен олган қарз эмас
         Қарзлиги - борлиги боисдир
          Мен шундай муҳитда яшайман
         Қарзга яшамоқ жоиздир !..

          Умримни қарзга олганман
         Қарзимнинг эгаси ЯРАТГАН !
          Ёлғиз шу қарзни ҚАРЗ дейман
         Қолгани адресдан адашган...
0  
2 Musofir   (10.12.2013 00:56) [Материал]
Етти дона нота белгисидан фойдаланиб бутун дунё аҳли турли мусиқа яратади. Ўттизтадан ошиқ ҳарф билан ўзбекнинг шеърлари бир-бириникига ўхшаб қолаверадия...
Гап шеърда эмас, гап кўзда бўлса керак, бир хил ҳарфларни кўра оладиган...
0  
3 Samandar   (25.02.2014 10:41) [Материал]
назаримда, бу меъёр билан олинса би р мавзудаги шеърларнинг ҳаммасини плагиат дейиш мумкин
Шарҳни фақат рўйхатдан ўтган фойдаланувчилар қолдира олади.
[ Рўйхатдан ўтиш | Кириш ]
Меню
Рукунлар
Кириш формаси
Ихчам-чат
Статистика

Жами on-line: 1
Мехмонлар: 1
Фойдаланувчилар: 0